Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ);

Ενώ κάποιες συμπεριφορές που συνδέονται με την ΔΕΠΥ είναι φυσιολογικές για τους περισσότερους, οι άνθρωποι με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται να τις ελέγξουν με επιπτώσεις σε διάφορους τομείς της ζωής. Για παράδειγμα, δυσκολεύονται με τις σπουδές, με τη δουλειά, με τις διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και με πράγματα της καθημερινής ζωής όπως το να οργανώσουν το πρόγραμμα τους.

Συμπτώματα απροσεξίας

• Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί και αποσπάται εύκολα από άσχετα ερεθίσματα
• Δεν φαίνεται να ακούει και φαίνεται να ονειροπολεί
• Δε δίνει σημασία στις λεπτομέρειες και κάνει συχνά λάθη
• Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες
• Αποφεύγει εργασίες που απαιτούν συστηματική πνευματική προσπάθεια
• Ξεχνά ραντεβού, ημερομηνίες, υποχρεώσεις
• Χάνει πράγματα και
• Γενικά είναι ανοργάνωτος/η

Συμπτώματα υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας

• Δυσκολεύεται να παραμείνει καθισμένος/η και σηκώνεται όταν δεν επιτρέπεται
• Εσωτερική ανησυχία που μπορεί να το νιώθει και ως άγχος
• Κουνάει χέρια, πόδια, ή στριφογυρίζει στην καρέκλα και ασχολείται με πολλές δραστηριότητες
• Δεν σκέφτεται πριν αντιδράσει και αδιαφορεί για τις συνέπειες των πράξεων
• Απαντάει πριν ολοκληρωθεί η ερώτηση και διακόπτει τους συνομιλητές
• Μιλάει συνεχώς
• Δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του/της και είναι ανυπόμονος/η

Για ποιο λόγο είναι σημαντική η διάγνωση της ΔΕΠΥ στους ενήλικες;

Ένα στα τρία παιδιά σταματάνε να έχουν σημαντικά συμπτώματα στην ενήλικη ζωή ή βρίσκουν τρόπους να προσαρμόσουν τον τρόπο ζωής σε αυτά. Ωστόσο, στους ενήλικες που συνεχίζουν να έχουν έντονα συμπτώματα, η κλινική εικόνα περιπλέκεται λόγω της συχνής συνύπαρξης με άλλες ψυχιατρικές και ψυχολογικές καταστάσεις.
Οι ενήλικες βιώνουν την υπερκινητικότητα ως ένα εσωτερικό συναίσθημα ανησυχίας, αδυναμίας να ηρεμήσουν, καθώς και με υπερβολική φλυαρία, ενώ δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν έχουν δυσκολίες μνήμης και έντονη παρορμητικότητα.

Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ έχουν περισσότερες πιθανότητες να μην ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, να αλλάζουν συχνά δουλειές και να έχουν δυσκολίες στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική τους ζωή. Δυσκολεύονται στην διαχείριση των οικονομικών και έχουν ασταθείς σχέσεις.

Πολύ συχνά εμφανίζουν άγχος, κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου και αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και άλλων ουσιών και εθισμό στον τζόγο και παιχνίδια υπολογιστή.
Επαγγελματικά αποφεύγουν δουλειές γραφείου, ελκύονται από δουλειές με κίνηση και δράση και ένταση.

Πώς εμφανίζεται η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ);

Πολλοί παράγοντες ευθύνονται για την ΔΕΠΥ

• Κληρονομικότητα-εμφανίζεται συχνά σε άτομα της ίδιας οικογένειας
• Περιβαλλοντικοί-έρευνες δείχνουν σύνδεση μεταξύ της ΔΕΠΥ και του καπνίσματος, αλλά και της κατανάλωσης αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Πώς γίνεται η διάγνωση της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ);

Δεν υπάρχει ένα απλό τεστ που να δίνει την διάγνωση της ΔΕΠΥ. Η διάγνωση γίνεται κατά τη διάρκεια της ψυχιατρικής εκτίμησης και με βάση διεθνώς αναγνωρισμένα διαγνωστικά κριτήρια. Είναι σημαντικό να πάρουμε ένα καλό ιστορικό, εφόσον τα συμπτώματα υπάρχουν από την παιδική ηλικία. Ζητάμε πληροφορίες και από κάποιον συγγενή, φίλο ή συνεργάτη που ξέρει τον ασθενή για αρκετό χρονικό διάστημα. Θα πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν την συχνή συνοσηρότητα και να δίνουμε ανάλογες διαγνώσεις, όταν χρειάζεται. Συχνά, η ΔΕΠΥ εμφανίζεται με τυπικά συμπτώματα και πρέπει να αποκλείσουμε άλλες πιθανές διαγνώσεις όπως η αγχώδης διαταραχή, η διπολική διαταραχή και διαταραχές προσωπικότητας.

Πώς θεραπεύεται η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ);

• Η φαρμακευτική αγωγή είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, εφόσον δεν υπάρχει κάποιο σωματικό ή ψυχιατρικό νόσημα που δεν μας επιτρέπει την συνταγογράφηση
• Ψυχοθεραπεία
• Ψυχοεκπαίδευση
• Συμπληρωματικές θεραπείες και δραστηριότητες, όπως άσκηση και υποστηρικτική καθοδήγηση (coaching)