Η καταθλιπτική διαταραχή, που συχνά αναφέρεται ως κατάθλιψη, είναι κάτι περισσότερο από το να αισθάνεστε λυπημένοι και είναι μια σοβαρή κατάσταση ψυχικής υγείας που απαιτεί κατανόηση και ιατρική βοήθεια. Χωρίς θεραπεία, η κατάθλιψη μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για εσάς και την οικογένειά σας. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα.
Μερικοί θα βιώσουν μόνο ένα καταθλιπτικό επεισόδιο στη ζωή τους, αλλά για τους περισσότερους, η καταθλιπτική διαταραχή επαναλαμβάνεται. Ένας απλός τρόπος να το εξηγήσουμε είναι ότι αποκτάται «ευαισθησία» και είναι πιο εύκολο να πέσει η διάθεση ως απάντηση στο στρες. Χωρίς θεραπεία, τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν μερικούς μήνες έως αρκετά χρόνια.
Άτομα όλων των ηλικιών και όλων των φυλών και κοινωνικοοικονομικών καταστάσεων αντιμετωπίζουν κατάθλιψη, αλλά ορισμένες ομάδες επηρεάζονται περισσότερο από άλλες.
Τι συμπτώματα έχει η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη μπορεί να παρουσιάσει διαφορετικά συμπτώματα, ανάλογα με το άτομο. Αλλά για τους περισσότερους ανθρώπους, η καταθλιπτική διαταραχή αλλάζει την καθημερινή λειτουργικότητα και συνήθως έχει διάρκεια για περισσότερες από δύο εβδομάδες.
Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Διαταραχές ύπνου (αϋπνία, διακεκομμένος ύπνος, εφιάλτες ή έντονα όνειρα, αλλά και αύξηση των ωρών ύπνου, υπνηλία)
- Αλλαγές στην όρεξη (μείωση ή αύξηση)
- Έλλειψη συγκέντρωσης
- Μείωση ενέργειας
- Μείωση ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
- Απελπισία ή ενοχικές σκέψεις
- Πεσμένη διάθεση ή ευερεθιστότητα, εσωτερική ανησυχία
- Σωματικούς πόνους
- Αυτοκτονικές σκέψεις
Ποιες είναι οι αιτίες της κατάθλιψης;
Η κατάθλιψη δεν έχει μία μόνο αιτία, αλλά είναι συνήθως απότοκο διαφορετικών παραγόντων που ενυπάρχουν ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με μια προδιάθεση.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι διάφοροι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην κατάθλιψη:
Τραύμα. Όταν οι άνθρωποι βιώνουν τραύμα σε νεαρή ηλικία, αυτό μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός τους ανταποκρίνεται στον φόβο και το άγχος. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη.
Γονίδια. Οι διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη, τείνουν να εμφανίζονται σε οικογένειες.
Συνθήκες ζωής. Η οικογενειακή κατάσταση, οι διαπροσωπικές σχέσεις, η οικονομική κατάσταση και ο τρόπος ζωής ενός ατόμου επηρεάζουν το κατά πόσον ένα άτομο αναπτύσσει κατάθλιψη.
Άλλες ιατρικές καταστάσεις. Τα άτομα που έχουν ιστορικό διαταραχών του ύπνου, ιατρικής ασθένειας, χρόνιου πόνου, άγχους και διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ/ADHD) είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη. Ορισμένα ιατρικά σύνδρομα (όπως ο υποθυρεοειδισμός) μπορούν να μιμηθούν την καταθλιπτική διαταραχή. Ορισμένα φάρμακα μπορούν επίσης, να προκαλέσουν συμπτώματα κατάθλιψης.
Κατάχρηση ναρκωτικών και αλκοόλ. Το 21% των ενηλίκων με διαταραχή χρήσης ουσιών εμφάνισαν επίσης, ένα σημαντικό επεισόδιο κατάθλιψης.
Πώς γίνεται η διάγνωση στην κατάθλιψη;
Για να διαγνωστεί κάποιος με κατάθλιψη, πρέπει τα συμπτώματα να διαρκέσουν περισσότερο από δύο εβδομάδες.
Τα συμπτώματα ενός καταθλιπτικού επεισοδίου περιλαμβάνουν:
- Απώλεια ενδιαφέροντος ή απώλεια ευχαρίστησης σε όλες τις δραστηριότητες
- Αλλαγή στην όρεξη ή στο βάρος
- Διαταραχές ύπνου
- Αίσθημα ταραχής ή επιβράδυνση
- Κούραση
- Συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, ενοχής ή ελλείψεων
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων
- Αυτοκτονικές σκέψεις ή προθέσεις
Ποιες είναι οι θεραπείες στην κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη ανταποκρίνεται στη θεραπεία που προσαρμόζεται στις ανάγκες και προτιμήσεις του ασθενούς, αλλά και στις εκάστοτε συνθήκες. Είναι σημαντικό να δείτε έγκαιρα έναν ψυχίατρο, ώστε να γίνει η διάγνωση και να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία. Ο ψυχίατρος πρέπει να αποκλείσει ιατρικές και άλλες πιθανές αιτίες, και σε περίπτωση αυτοκτονικών σκέψεων να διαμορφώσει ένα σχέδιο ασφάλειας.
Η θεραπεία στην κατάθλιψη συνήθως συνδυάζει φαρμακευτική αγωγή με ψυχοθεραπείες.
Τα φάρμακα που συστήνονται περιλαμβάνουν αντικαταθλιπτικά, σταθεροποιητές της διάθεσης και αντιψυχωσικά φάρμακα.
Η ψυχοθεραπεία συμπεριλαμβάνει τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, την οικογενειακή και τη διαπροσωπική θεραπεία.
Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και στα ήπια έως μέτρια συμπτώματα.
Οι θεραπείες διέγερσης εγκεφάλου μπορούν να δοκιμαστούν εάν η ψυχοθεραπεία ή / και η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματικές. Αυτές περιλαμβάνουν ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT) για καταθλιπτική διαταραχή με ψύχωση ή επαναλαμβανόμενη διακρανιακή μαγνητική διέγερση (rTMS) για σοβαρή κατάθλιψη.
Εναλλακτικές προσεγγίσεις όπως ο βελονισμός, ο διαλογισμός, η πίστη και η διατροφή μπορούν να αποτελέσουν μέρος ενός ολοκληρωμένου προγράμματος θεραπείας.
